منو
از فروردين ماه سال 1342 به کار جمع آوری ضرب المثل ها پرداختم. این جمع آوری سالهای متمادی به طول انجامید.در اين راستا، ساعت ها و روزهای متمادی و به بهانه های مختلف پای صحبت پير مردان و پير زنان نشسته و با آنان به گفتگو پرداخته تا از لابلای صحبت آنان مثل های رايج را ثبت نمايم.
بعد از تحقیقات میدانی به تحقیقات کتابخانه ای پرداخته تا بتوانم مثل های مشابه مفهومی بعضی از زبانها و گویش های ایرانی و مثل های بعضی از کشورهای دیگر را نیز جمع آوری نموده و به منظور مقایسه با ضرب المثل های سمنانی، آنها را در کنار یکدیگر قرار دادم. حاصل اين کار، جمع آوری بيش از پنجهزار مثل، اصطلاح، کنايه، دعا، نفرين، تهديد، توهين و شوخی هاست که به ياری خداوند متعال و لطف ناشر محترم آقای سروش هاشمی مدیر انتشارات آبرخ، در بهار سال 1391 در قالب کتابی به نام« گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی» با مقدمه استاد گرانمایه و چهره ماندگار کشور مرحوم دکتر منوچهر ستوده، در یکهزار و پانصد دورة دوجلدی چاپ که پانصد دوره آن را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران جهت ارسال به کتابخانه های سراسر کشور، خریداری و بقیه در اختيار همشهريان عزيز و فرهنگ دوستان محترم قرار گرفت.
این کتاب از طرف وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی، یکبار به عنوان کتاب فصل تابستان 13191 و بار دیکر به عنوان کتاب برگریده سال 1391 انتخاب شد. از آنجائی که کتاب«گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی» مورد توجه خاص و عام قرار گرفته، لذا لازم میدانم که ویژگی های این کتاب را به نسبت سایر کتاب های مشابه، بیان نمایم.
ویژه گی های مطالبِ کتاب«گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی» عبارتند از :
1 = نگارش مثل به زبان سمنانی به ترتیبِ حروفِ الفباء فارسی و با توجه به مصوتِ اولین حرف مثل و علامت گذاری« ا ِعراب گذاریِ» آن جهت صحیح خواندنِ .
2 = آوانگاری مثل با حروف شناخته شده ی لاتین .
3 = ترجمه تحت اللفظی مثل و تفسیر و توضیح درمورد کاربرد و یا کاربرد های مختلفِ آن و نقل روایت های دیگر مثل و نقل مترادف های مثلِ مورد نظر.
4 = نقل نظایر فارسی یا نظایر سایر گویش های ایرانی با ذکر مأخذ.
5 = نقل مثل های مشابهِ معنایی در بعضی از فرهنگ های غیر ایرانی با ذکر مأخذ .
6 = ترجمه ی واژه های قدیمی و نامانوس سمنانی، با استفاده از فرهنگ لغات گوناگون با ذکر مأخذ .
7 = نقل داستان یا لطیفه ی مربوط به مثل، بمنظور تفهیم بیشر یا لطافت موضوع با ذکر مأخذ .
8 = بالاخره نقل ریشهِ تاریخی و ماخذ بعضی از متل ها .
9 = اعمال خودسانسوری در مورد بعضی از مثل هایی که کلمات مستهجن داشت و جایگزین کردن واژة مناسب و گذاشتن علامت قیچی در ابتدای مثل .
10= تنظیم مثل ها به ترتیب حروف الفبای فارسی، با توجه به مصوت مربوطه و تنظیم فهرست مثل ها بر همین اساس در ابتدای کتاب .
11 = تنظیم فهرست موضوعی مثل ها، در آخر کتاب.
12 = ذکر منابع و مأخذ مورد استناد در آخر کتاب.
بعد از چاپ کتاب« گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی» اقدام به جمع آواری واژه های سمنانی نمودم که حاصل این تلاش منجر به چاپ کتاب دو جلدی« فرهنگ واژگان فارسی به سمنانی» با بیش از سی هزار واژه در 1200 صفحه شد که در سال 1394 توسظ انتشارات آبرخ سمنان چاپ و منتشر شد. این کتاب نیز مورد توجه فرهنگستان زبان و ادب فارسی قرار گرفت.
اینجانب با صرف وقت چندین ساله و تلاش پیگیر شبانه روزی و شرکت در جشنواره های مرتبط به زبان سمنانی، سعی خود را جهت تدوین و تنظیم و حفظ آنچه که می رفت تا در تند بادِ تبادل فرهنگ ها محو گردد، بکار بسته ام، امیدوارم که موفق بوده باشم از طرفی معتقدم که :
به راه بادیه رفتن، به از نشستن باطل که گر مراد نجویم، بقدر وسع بکوشم
پژوهشگر و گویشور زبان سمنانی
ذبیح الله وزیری«وزیری سمنانی»
فروردین ماه 1398
