مختصری از زندگی‌نامه نصرت‌الله نوحیان (نوح)

در آذرماه 1389 به هنگام برگزاری (اولین همایش گویش های مناطق کویری ایران) در دانشگاه سمنان، جناب آقای دکتر مصطفی جباری، دبیر محترم علمی همایش، در مورد آقای نصرت‌الله نوحیان (نوح)چنین بیان داشتند:  

عُمری اگه دُوری دُنیِه هَم تَو بَخورون

(عمری اگر دور دنیا هم  تاب بخورم)

هَرچی کو مَِگَن، هَر روز و هَر شُو بَخورون

(هرچه که می­‌خواهم هر روز و هر شب  بخورم)

بازم مو دلی مَِگی بَشین دیمی سَِمَن

(باز هم دلم می­خواهد بروم سوی سمنان)

با زِیكَه زَرُن دَبين و كشكُوْ بَخورون

(با بروبچه‌ها باشم و آب كشك بخورم)

نوح در کهن­سالی و به گفته­ خود، پس از هفت سال دوری از میهن؛ در تیرماه 1377، این چهار بند را سروده و نیز آن گونه که خود در “لوح فشرده” سروده‌­های خود؛ می­گوید در انجمن سمنانی‌های مقیم تهران به درخواست آنان؛ چندین‌­بار آن را خوانده و مایه­ خشنودی و دلبستگی شنوندگان شده و پس از آن نیز گروهی بسیار از سمنانیان از او خواسته‌­اند که آن را برایشان بنویسد و نیز او را به خوردن آنچه سودای آن را در سر دارد به خانه­ی خویش مهمان می­کرده‌­اند.

به گمان من این چهار بند سخنان فراوانی در خود دارد: بی‌آلايشی، سادگی، دوست داشتنِ دوستانِ دیرِین، بر زمین نه پشت میز نشستن، کوزه‌­ای آبِ گورا و زلال هر چند نه چندان خنک در کنار داشتن، برپلاسی یا فرشی دست­باف و شاید اندکی نخ­نما و رنگ­باخته، مشتی بر پیاز کوفتن، ده­ها گفته و نگفته داشتن، و در پایان بر داده­‌ها و نداده‌­های خداوند سپاس‌گزار بودن.

نوح در «ای کاغَه مو مارَه» (یک کاغذ برای مادرم)؛ نامه­ای به مادر خود سروده و از روزگار و بیماری مادر، خویشاوندان و نزدیکان پرسیده است. نام کسان، جاهایی چون بازار، ناسار، پهنه، لتیبار و …،  یاد گذشته‌­ها، نان خشک سمنان با آب کشک خوردن و چیزهایی از این دست خواننده را  شگفت زده و ­خیال‌­انگیز به دوردست­ها می­برد و نام “سمنان کهن” را بی‌ ساختمان­های بد چهره سر به آسمان کشیده، بی کسانی که هم را نمی­شناسند، بی خودروهایی که شتابزده به ناکجا آباد می­روند، بی­ آنانی که نمی‌­دانند چرا ولی خوی کرده و شتابان به سوی پولستان‌ها می­دوند؛ در او زنده می‌­کند و به گفته­ نوح:

سَر زمین مَِندونی کو تا خُنی شین

(سر زمین می­گذارمی که تا خواب رَوُم

هَمه اَِنی مو گَل دَفیلَه مَِشین

همه این­ها نزدِ من دفیله (رژه) می­روند)

گویا نوح هم در آرزوی گذشته­‌هاست و با این پرسش رویاروی که آیا بخشی از آن آرامش­ها، دوستی­ها، یک رنگی­ها برگشتنی است؟ رنگی از این اندیشه را در فرهنگ شکوهی نیز می‌­توان یافت:

راستی چه خُو با اون قدیمی دُورَه      

کو هَرکی یِی مِی مایِه بِی دوبارَه

(راستی چه خوب  بود آن دوره­ قدیم)

(که هرکه را یاد می‌­آید، می­گوید، [کاش ] بیاید دوباره)

بی­گمـان آنـان که سروده­های نوح را خوانده‌­اند یا آن­ها را به گفتار خود وی در لوح فشرده­ سروده­‌های او شنیده‌­اند به خوبی می‌­توانند با او همراه و همپای شوند به گذشته‌­های دور سمنان بروند. چهره مردان و زنان کهن سال، سخنان و اندیشه­‌های آنان را باز شناسند. نوح در «نَنِین هکاتـی» (حرف­های مادر )، «شاتی­تی­یَه» (شاه طوطی)، و «نَنِین سرکوفتی» (سرکوفت­های مادر) یکی از آنان را به سخن آورده و نهان­های اورا بازنموده است که فـرزند خـویش را از چـه بـاز مـی‌دارد و به چه وامی­دارد. سخن پایانی این که در آموزش زبان سمنانی، از واژه­‌ها و ساختارهای به کار رفته در سروده­‌های نوح و نيز از آواهای خود وی، به­سان گویشوری کهن، هرگز نمی­توان بی­نیاز بود.

(مصطفی جباری – دبير علمی همايش)

و اینگ زندگی‌­نامه­ کوتاهی از نوح؛ که کتاب در”تذکرۀ شعرای سمنان” تألیف نوح (به اهتمام پناهی سمنانی) آمده است:

 نصرت‌الله نوحیان (نوح)

   نصرت‌الله نوحیان (نوح) به سال 1310 در سمنان متولد شد، در سال 1329 زادگاهش را ترک کرد و به تهران آمد و از همان زمان فعالیت­های ادبی- سیاسی‌­اش را نیز آغاز کرد.

نخستین شعر او به سال 1330 در روزنامۀ فکاهی – سیاسی چلنگر (که با مدیریت محمد علی افراشته منتشر می‌­شد) انتشار یافت. پس از آن اشعار و آثار او در دیگر نشریات با امضای ( نوح ) منتشر می­شد. با تشدید اختناق، پس از 28 مرداد سال 32 نوح دستگیر شد و پس از آزادی، اشعار خود را با امضاهای “سپند” و “میغ ” منتشر می­کرد. اولین کتاب شعرش، منظومۀ “گرگ مجروح” در سال 1333 پس از کودتای 28 مرداد چاپ شد ولی مأموران فرمانداری نظامی آنرا از چاپخانه جمع‌­آوری کردند. چون در آن از دستگاه سلطنت و اوضاع اجتماعی زمان به سختی انتقاد کرده بود، قبل از انتشار توسط شهربانی توقیف و نسخ آن ضبط گردید و نوح را نیز به زندان سپردند. از سال 1339 نوح ضمن کار مستمر در روزنامۀ کیهان (تا سال 1358) با اکثر مجلات و روزنامه­‌های تهران همکاری داشت.

در سال 1336 نخستین مجموعۀ شعرش با عنوان “گلهایی که پژمرد” به چاپ رسید و دومین مجموعۀ شعرش “دنیای رنگها” به سال 1342 انتشار یافت. آثار تحقیقی او به ترتیب تذکرۀ شعرای سمنان (1337) ستارگان تابان (مقالات چاپ شده در مطبوعات پیرامون شعر فارسی 1338) دیوان رفعت سمنانی با مقدمۀ دکتر ذبیح‌­الله صفا در سال 1339 منتشر شد.

پس از انقلاب، مجموعۀ اشعار سیاسی نوح با عنوان” فرزند رنج ” انتشار یافت. در همین سالها، نوح مجموعۀ کارهای محمد علی افراشته را در سه جلد با عنوان­های” مجموعۀ شعر محمد علی افراشته “، ” چهل داستان “و ” نمایشنامه­‌ها، تعزیه‌­ها و سفرنامه” گردآوری و چاپ کرد. همچنین تنظیم و چاپ ” آثار عجم ” اثر فرصت شیرازی همراه با بررسی آثار و زندگینامۀ مؤلف در سال 1362 از دیگر کارهای نوح می‌­باشد. در آمریکا نیز نوح، دورۀ روزنامۀ فکاهی – سیاسی آهنگر چاپ ایران را با مقدمه‌­ای پیرامون پیدایش، انتشار و لغو و توقیف آن تجدید چاپ کرد. در سال 1373 کتاب بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی را با مقدمۀ استاد محمد جعفر محجوب در سه حوزه انتشار داد. ” آتشکده سرد “، گزینه‌­ای از اشعار او در سال 1377 در آمریکا انتشار یافت. مجموعه‌­ای از اشعار سمنانی نوح نیز در دست تنظیم و چاپ است.  

به مناسبت درگذشت نصرت‌الله نوحیان (نوح سمنانی)

======================== 

اشعار و صدای زنده‌یاد نصرت‌الله نوحیان

باهم بشنویم…

صدای نصرت‌الله نوحیان (نوح سمنانی)

شعر شاتیتی با صدای نوح

شعر نَنین هکاتی با صدای نوح

شعر نَنین سرکوفتی با صدای نوح

شعر کشکو

شعر شما رَه مایون

شعر گلایه‌های مادر یا ننین سرکوفتی

تا سمنی زفن زنده یه اَ منمرون

شعر سمنانی ای کاغه مو ماره

دوبیتی های برنامه رادیوئی گلهای وحشی

شعر عقاب و کبوتر با صدای نوح

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جستجو

آثار و تألیفات

مطالب دیگر

سرگذشت نفت خوریان سمنان

سرگذشت نفت خوریان سمنان

   مولف در مقدمه این کتاب می نویسد: بهره برداری و استخراج نفت در ایران، داستانی گسترده و طولانی دارد که گستردگی آن تقریبا پهنای

تاریخ راه آهن استان سمنان

تاریخ راه آهن استان سمنان

   مولف علاقمند به کارهای پژوهشی است که کسی تاکنون به سراغ آنها نرفته است. وی در پیشگفتار این کتاب(تاریخ راه آهن سمنان) چنین می

گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی

بخش ششم از ن  تا  ی (پایانی) 

مثل هائی با اولین حرف( ن  n )   & : نٍدٍرد‌يُن اي جوُر، دٍرد‌يُن هٍزار جور گٍرٍفتاري‌يَه. nεdεrdiyon i jur- dεrdiyon hεzâr jur gεrεftâriya .

گنجینه ای از مثل های گویش سمنانی

بخش پنجم از  گ  تا  م

مثل هائی با اولین حرف( گ  g ) &: گاپاسٍكَه مٍمُنِه، نه بويي دارِه نَه دَم.  gâpâsεka mεmone – na boyi dâre na dam.                                   =

ارسال پیام