این مطلب در تاریخ مردادماه 1398 بازبینی، ویرایش و به روز رسانی شده است.

ضرب‌المثل‌هایی درمورد ازدواج:

   هدف از ازدواج، تداوم زندگی و تداوم نسل است. ازدواج هم مانند سایر مقوله‌های زندگی دارای ضرب‌المثل‌های زیبائیست که دانستن آنها خالی از لطف نیست.

   توضیح: ضرب‌المثل جمله ایست پر معنا که مقبول طبع جامعه قرار گرفته و مورد استفاده افراد جامعه قرار می‌گیرد. درست است که پژوهشگر حق ندارد آنچه را که مردم به عنوان مثل به زبان جاری می‌سازند، جز آن انتشار دهد. ولی از طرف دیگر هم حق ندارد که کلمات مستهجن و غیر قابل طرح در خانواده را نشر دهد. بنابراین، در بعضی از مثل ها کلمات نامأنوس برداشته( → ) و به جای آن کلمه شایسته‌ای که معنا و مفهوم مثل را تحت‌الشعاع قرار ندهـد، گذاشته شده است ( ← ). پس اگر جلوی بعضی از ضرب‌المثل‌ها علامت(↔) گذاشته شده، این علامت نشان دهنده تعویض یکی از کلمات نا شایست آن مثل با کلمه شایسته است. به این دلیل این توضیح را دادم تا کسانی که اصل مثل را می‌دانند فکر نکنند اینجانب آن را نمیدانم، بلکه بدانند به جهت حفظ حرمت کلام و حفظ حرمت خانواده، اقدام به چنین کاری کرده‌ام.

===================  

چیستان:

&= اون چیچییَه کو هاکَِردَه پَشیمُن، ناکَِردَه اَرمُن؟  

un čičiya ko hâkεrda pašimon. nâkεrda armon?                        

: آن چیست، کسی که انجام داده پشیمان است، آن کسی که انجام نداده در آرزوی آن است؟ 

جوابش «ازدواج» است. کسی که ازدواج نکرده به خیالش در ازدواج چه خبر است، دلش می خواهد زودتر ازدواج کند، آنهائی که ازدواج کرده‌اند بعد از مدتی دلشان می خواهد فرار کنند.  

: ژو جوواب «عاریسی» یَه. اونی کو عاریسی ناکَِرچی ژو بَِخیالی چه خَبَِرَه، ژو دَِلی مَِگی کو رِیکتَِری عاریسی هاکَِرِه. اونونَم کو عاریسی هاکَِرچی بَعدی ای مُدّتی ژون دَِلی مَِگی بُوْریژَن.

چند ضرب‌المثل درمورد عروس:

↔&: عاریسین تعریف هاکَِرَن، شَِلَِختا بیرین مِی.

ârisin ta,rif hâkεran šεlεxtâ birin mey.                                 

: از عروس تعریف بکنند شلخته بار می‌آید.

از عروس که زیاد تعریف بکنند، بی نظم و ترتیب بار می‌آید.

============

&: عاریسین بَِه اَِنجَِلَه، وَچَه بَِه گورَه.

ârisin bε εnjεle. vače bεgowre.                                            

:« تربیت» عروس به حجله، بچّه به گهواره.

تربیت باید از همان ابتدا شروع بشود وگرنه اوضاع از دست در خواهد رفت.

اَِنجَِلَه: وقتی عروس آماده رفتن به حجله می‌شود، پدر عروس سفره‌ای حاوی نان و پنیر به طور اُریب (مایل) به پشت عروس می‌بندد و مدعوین نقل بر سرش می‌ریزند. این عمل «اَِنجَِلَه» نامیده می‌شود. «واژه‌نامه گویش باستانی سمنانی» 

============

↔&: عاریسیه کو دیرَه رِی پی مِی، وِیتَِری بَِه نظر مَِرَِسِه.

ârisiya dirarey pi mey. veytεri bε nazεr mεrεse.                                

: عروس که از راه دور می‌آید، بهتر به نظر می‌رسد.

قدیم عروسی‌ها در بین فامیل انجام می‌شد که افراد شناخته‌تر بودند. کسی که خارج از فامیل ازدواج می‌کند، چون غریبه است به نظر بعضی‌ها بهتر به نظر می‌رسد.

============

&: عاریسیه رَخص بَلَدَه نییِه، مایِه اُتاق کَجَه.

ârisiya raxs balεd niye. mâye otâq kaja.                                          

: عروس رقص بلد نیست، می‌گوید اتاق کج است.

این مثل درمورد کسی کاربرد پیدا می‌کند که قادر به انجام کاری نیست، برای پوشاندن ایراد خود از مکان و اسباب و ابزار ایراد می‌گیرد.

============

&: عاریسیَه کو هُشتَِرَه هُشتُن تعریف هاکَِرِه، نَنِینَه خایرِه.

ârisiya ko hoštεra hošton ta,rif hâkεre. naneyna xâyre.               

: عروسی که خودش از خودش تعریف بکند، برای مادرش خوب است.

تعریف از خود چندان کار مطلوبی نیست.

============

&: عاریسیه کو ژین مِی ژین تعریف هاکَِرِه، هُشتُن دایی رَه خایرِه.

ârisiya ko žin mey žin ta,rif hâkεre. hošton dâyi ra xâyre.        

: عروسی را که مادرش تعریفش بکند، برای دائیش خوب است.

تعریف نزدیکان نمی‌تواند ملاک باشد.

============

&: عاریسیه رِی مَِبَِرِه.!!!…ârisiya rey mεbεre !!! 

: عروس راه می برد!!!

این اصطلاح را درمورد کسی به کار می‌برند که هیچ عجله‌ای ندارد و خیلی آرام راه می‌رود.

============ 

&: هَما عاریسییَه خیلی قشنگه بییَه، سالییَن بیرینَِوَِردِش.

hamâ ârisiya xeyli qašεnga biya. sâliya birinεvεrdeš.              

: عروس ما خیلی قشنگ بود، سالک درآورد.

وقتی از عروس راضی نباشند می توانند به هر عمل او ایراد بگیرند. 

به نقل از کتاب (گنجینه‌ای از مثل‌های گویش سمنانی)

============

چند ضرب‌المثل در رابطه با ازدواج:

&: ازدواج به مثل یک قلعه است، آنان که بیرون قلعه هستند می‌خواهند درون قلعه بروند و آنان که درون قلعه هستند، می‌خواهند از قلعه خارج شوند.( ؟؟؟)

&: ازدواج چیز عجیبی است، گاه شیران را روباه و روباهان را شیر می کند.(؟؟؟)

فرانسوا موریاک: ازدواج تنها زنجیری است که همگان به رضا و رغبت آن را به دست و پای خود می‌بندد.

==================================

ضرب‌المثل‌های زیبای سایر کشورها درباره ازدواج، قضاوت با شما: 

مثل آلمانی: کسی که با زن ثروتمند ازدواج کرده، آزادی خود را فروخته است.

مثل آلمانی: کسی که برای زیباییِ زن ازدواج می‌کند، شب‌های مسرت بخش و روزهای اندوه‌باری دارد.

مثل آلمانی: کسی که زن داشته است مستحق تاج بردباری است، و آن که زن دیگری می‌گیرد، باید بر سرش کلاه قیفی گذاشت.

مثل روسی: ازدواج، قبر عشق است.

مثل سوئیسی: ازدواج بشقابی است که رویش پوشیده است.

مثل فارسی: ازدواج مثل هندوانه دربسته است.

مثل آلمانی: هنگام ازدواج بیشتر با گوش‌هایت مشورت كن تا با چشم‌هایت.

مثل فرانسوی: مردی كه به خاطر”پول” زن می‌گیرد، به نوكری می‌رود.

مثل چینی: لیاقت داماد، به قدرت بازوی اوست.

مثل یونانی: زنی سعادتمند است كه مطیع”شوهر” باشد. 

مثل انگلیسی: زن عاقل با داماد”بی پول” خوب می‌سازد.  

مثل انگلیسی: زنِ مطیع فرمانروای قلب شوهر است.  

مثل آلمانی: زن و شوهر اگر یكدیگر را بخواهند در كلبه خرابه هم زندگی می‌كنند.

مثل لهستانی: دامادِ زشت و با شخصیت به از دامادِ خوش صورت و بی‌لیاقت است.

مثل ایتالیایی: دختر عاقل، جوان فقیر را به پیرمرد ثروتمند ترجیح می‌دهد.

مثل فرانسوی: داماد كه نشدی از یک شب شادمانی و عمری بداخلاقی محروم گشته‌ای.

مثل ایتالیایی: دو نوع زن وجود دارد؛ با یكی ثروتمند می‌شوی و با دیگری فقیر.

مثل آذربایجانی: در موقع خرید پارچه حاشیه آن را خوب نگاه كن و در موقع ازدواج درباره مادر عروس تحقیق كن.  

مثل چینی: برای یافتن زن می‌ارزد كه یک كفش بیشتر پاره كنی.   

مثل چینی: تاک را از خاک خوب و دختر را از مادر خوب و اصیل انتخاب كن.

مثل اسپانیایی: اگر خواستی اختیار شوهرت را در دست بگیری اختیار شكمش را در دست بگیر.

مثل تركی: اگر زنی خواست كه تو، به خاطر پول، همسرش شوی با او ازدواج كن اما پولت را از او دور نگه دار.   

مثل اسپانیایی: ازدواج مثل یک هندوانه است كه گاهی خوب می شود و گاهی هم بسیار بد.

مثل فرانسوی: ازدواج، زودش اشتباهی بزرگ و دیرش اشتباه بزرگتری است.

نظر بزرگان راجع به ازدواج:

سقراط: ازدواج كردن و ازدواج نكردن هر دو موجب پشیمانی است.

ماری آمپر: ازدواج مقدس ترین قراردادها محسوب می‌شود. 

بورنز: ازدواج مثل اجرای یک نقشه جنگی است كه اگر در آن فقط یک اشتباه صورت بگیرد جبرانش غیر ممكن خواهد بود. 

رولاند: ازدواجی كه به خاطر پول صورت گیرد، برای پول هم از بین می‌رود.   

ناپلئون: ازدواج همیشه به عشق پایان داده است.

محمد حجازی: اگر كسی در انتخاب همسرش دقت نكند، دو نفر را بدبخت كرده است.

سعید نفیسی: ازدواج پیوندی است كه از درختی به درخت دیگر بزنند، اگر خوب گرفت هر دو ”زنده” می شوند و اگر ”بد” شد هر دو می میرند.  

خانم پرل باک: انتخاب پدر و مادر دست خود انسان نیست، ولی می توانیم مادر شوهر و مادر زنمان را خودمان انتخاب كنیم. 

بردون: با زنی ازدواج كنید كه اگر ”مرد” بود، بهترین دوست شما می‌شد. 

سونی اسمارت: با همسر خود مثل یک كتاب رفتار كنید و فصل‌های خسته كننده او را اصلاً نخوانید.

سروانتس: برای یک زندگی سعادتمندانه، مرد باید” كر” باشد و زن”لال”.   

كریستین: ازدواج بیشتر از رفتن به جنگ”شجاعت” می خواهد.   

اسمایلز: تا یک سال بعد از ازدواج، مرد و زن زشتی‌های یكدیگر را نمی بینند.  

فرانكلین: پیش از ازدواج چشم هایتان را باز كنید و بعد از ازدواج آنها را روی هم بگذارید.

بالزاک: خانه بدون زن، گورستان است

آرت بوخوالد: تنها علاج عشق، ازدواج است. 

تن: ازدواج عبارتست از سه هفته آشنایی، سه ماه عاشقی، سه سال جنگ و سی سال تحمل!  

سیریوس: شوهر”مغز” خانه است و زن ”قلب” آن.

بالزاک: عشق، سپیده‌دم ازدواج است و ازدواج شامگاه عشق.  

لرد لوچستر: قبل از ازدواج درباره تربیت اطفال شش نظریه داشتم، اما حالا شش فرزند دارم و دارای هیچ نظریه‌ای نیستم.  

بن بیكر: مردانی كه می‌كوشند زن‌ها را درک كنند، فقط موفق می‌شوند با آنها ازدواج كنند.

سینكالویس: با ازدواج، مرد روی گذشته اش خط می كشد و زن روی آینده‌اش. 

پاستور: خوشحالی‌های واقعی بعد از ازدواج به دست می‌آید.  

سقراط: ازدواج كنید، به هر وسیله‌ای كه می توانید زیرا اگر زن خوبی گیرتان آمد بسیار خوشبخت خواهید شد و اگر گرفتار یک همسر بد شوید فیلسوف بزرگی می‌شوید.

یكی از دانشمندان لهستانی: قبل از رفتن به جنگ یكی دو بار و پیش از رفتن به خواستگاری سه بار برای خودت دعا كن. 

كارول بیكر: مطیع مرد باشید تا او شما را بپرستد.   

آگاتا كریستی: من تنها با مردی ازدواج می‌كنم كه عتیقه شناس باشد تا هر چه پیرتر شدم، برای او عزیزتر باشم.  

ولتر: هر چه متأهلان بیشتر شوند، جنایت‌ها كمتر خواهد شد.  

جانسون: هیچ چیز غرور مرد را به اندازه شادی همسرش بالا نمی‌برد، چون همیشه آن را مربوط به خودش می‌داند.     

گویشور و پژوهشگر فرهنگ شفاهی مردم سمنان

ذبیح‌الله وزیری (وزیری سمنانی)

مرداد ماه 1398

==============================

ضرب‌المثلهای دیگر در مورد ازدواج:

از ميان ضرب‌المثل‌های ملل مختلف و همين طور سخنان شخصيت‌های بزرگ جهان پيرامون ازدواج شصت مورد را انتخاب كرده‌ايم. بسياری از اين حرف‌ها جنبه شوخی و مزاح دارد اما تعداد ديگری از آنها شايد وصف حال من و شما باشد! همين طور قسمت ديگری از اين گفته ها می‌تواند برای عده‌ای حكم كليد راهنما را داشته باشد.

1-هنگام ازدواج بيشتر با گوش‌هايت مشورت كن تا با چشم هايت.(ضرب‌المثل آلمانی)

2- مردی كه به خاطر ”پول” زن می‌گيرد، به نوكری می رود. (ضرب‌المثل فرانسوی)

3- لياقت داماد، به قدرت بازوی اوست. (ضرب‌المثل چينی)

4- زنی سعادتمند است كه مطيع ”شوهر” باشد. (ضرب المثل يونانی)

5- زن عاقل با داماد ”بي پول” خوب می سازد. (ضرب‌المثل انگليسی)

6- زن مطيع فرمانروای قلب شوهر است. (ضرب‌المثل انگليسی)

7- زن و شوهر اگر يكديگر را بخواهند در كلبه خرابه هم زندگی می كنند. (ضرب‌المثل آلمانی)

8- داماد زشت و با شخصيت به از داماد خوش صورت و بی لياقت. (ضرب‌المثل لهستانی)

9- دختر عاقل، جوان فقير را به پيرمرد ثروتمند ترجيح می‌دهد. (ضرب‌المثل ايتاليايی)

10-داماد كه نشدی از يك شب شادمانی و عمری بداخلاقی محروم گشته‌ای. (ضرب‌المثل فرانسوی)

11- دو نوع زن وجود دارد؛ با يكی ثروتمند می‌شوی و با ديگری فقير. (ضرب‌المثل ايتاليايی)

12- در موقع خريد پارچه حاشيه آن را خوب نگاه كن و در موقع ازدواج درباره مادر عروس تحقيق كن. (ضرب‌المثل آذربايجانی)

13- برای يافتن زن می‌ارزد كه يك كفش بيشتر پاره كنی. (ضرب‌المثل چينی)

14- تاك را از خاك خوب و دختر را از مادر خوب و اصيل انتخاب كن. (ضرب‌المثل چينی)

15- اگر خواستی اختيار شوهرت را در دست بگيری اختيار شكمش را در دست بگير. (ضرب‌المثل اسپانيايی)

16- اگر زنی خواست كه تو به خاطر پول همسرش شوی با او ازدواج كن اما پولت را از او دور نگه‌دار. (ضرب‌المثل تركی)

17- ازدواج مقدس ترين قراردادها محسوب می‌شود. (ماری آمپر)

18- ازدواج مثل يك هندوانه است كه گاهی خوب می‌شود و گاهی هم بسيار بد. (ضرب‌المثل اسپانيايی)

19- ازدواج ، زودش اشتباهی بزرگ و ديرش اشتباه بزرگتری است. (ضرب‌المثل فرانسوی)

20- ازدواج كردن وازدواج نكردن هر دو موجب پشيمانی است. (سقراط)

21- ازدواج مثل اجرای يك نقشه جنگی است كه اگر در آن فقط يك اشتباه صورت بگيرد جبرانش غير ممكن خواهد بود. (بورنز)

22- ازدواجی كه به خاطر پول صورت گيرد، برای‌ پول هم از بين می‌رود. (رولاند)

23- ازدواج هميشه به عشق پايان داده است. (ناپلئون)

24- اگر كسی در انتخاب همسرش دقت نكند، دو نفر را بدبخت كرده است. (محمد حجازی)

25- انتخاب پدر و مادر دست خود انسان نيست ، ولی می‌توانيم مادر شوهر و مادر زنمان را خودمان انتخاب كنيم. (خانم پرل باك)

26- با زنی ازدواج كنيد كه اگر ”مرد” بود ، بهترين دوست شما می شد. (بردون)

27- با همسر خود مثل يك كتاب رفتار كنيد و فصل‌های خسته كننده او را اصلاً نخوانيد. (سونی اسمارت)

28- برای يك زندگی سعادتمندانه ، مرد بايد ”كر” باشد و زن ”لال”. (سروانتس)

29- ازدواج بيشتر از رفتن به جنگ ”شجاعت” می‌خواهد. (كريستين)

30- تا يك سال بعد از ازدواج ، مرد و زن زشتی‌های يكديگر را نمی‌بينند. (اسمايلز)

31- پيش از ازدواج چشم‌هايتان را باز كنيد و بعد از ازدواج آنها را روی هم بگذاريد. (فرانكلين)

32- خانه بدون زن، گورستان است. (بالزاك)

33- تنها علاج عشق، ازدواج است . (آرت بوخوالد)

34- ازدواج پيوندی است كه از درختی به درخت ديگر بزنند، اگر خوب گرفت هر دو ”زنده” می‌شوند و اگر ”بد” شد هر دو می‌ميرند. (سعيد نفيسی)

35- ازدواج عبارتست از سه هفته آشنايی، سه ماه عاشقی ، سه سال جنگ و سی سال تحمل! (تن)

36- شوهر ”مغز” خانه است و زن ”قلب” آن. (سيريوس)

37- عشق ، سپيده دم ازدواج است و ازدواج شامگاه عشق. (بالزاك)

38- قبل از ازدواج درباره تربيت اطفال شش نظريه داشتم، اما حالا شش فرزند دارم و دارای هيچ نظريه‌ا‌ی‌ نيستم. (لرد لوچستر)

39- مردانی كه می‌كوشند زن ها را درك كنند، فقط موفق می شوند با آنها ازدواج كنند. (بن بيكر)

40- با ازدواج ، مرد روی گذشته‌اش خط می‌كشد و زن روی آينده‌اش. (سينكالويس)

41- خوشحالی‌های واقعی بعد از ازدواج به دست می‌آيد. (پاستور)

42- ازدواج كنيد، به هر وسيله‌ای كه می‌توانيد. زيرا اگر زن خوبی گيرتان آمد بسيار خوشبخت خواهيد شد و اگر گرفتار يك همسر بد شويد فيلسوف بزرگی می‌شويد. (سقراط)

43- قبل از رفتن به جنگ يكی دو بار و پيش از رفتن به خواستگاری سه بار برای خودت دعا كن.(يكی از دانشمندان لهستانی)

44- مطيع مرد باشيد تا او شما را بپرستد. (كارول بيكر)

45- من تنها با مردی ازدواج می‌كنم كه عتيقه‌شناس باشد تا هر چه پيرتر شدم، برای او عزيزتر باشم. (آگاتا كريستی)

46- هر چه متأهلان بيشتر شوند، جنايت‌ها كمتر خواهد شد. (ولتر)

47- هيچ چيز غرور مرد را به اندازه شادی همسرش بالا نمی‌برد، چون هميشه آن را مربوط به خودش می‌داند. (جانسون)

48- زن ترجيح می‌دهد با مردی ازدواج كند كه زندگی خوبی نداشته باشد، اما نمی‌تواند مردی را كه شنونده خوبی نيست ، تحمل كند.(كينهابارد)

49- اصل و نسب مرد وقتی مشخص می‌شود كه آنها بر سر مسائل كوچك با هم مشكل پيدا می‌كنند. (شاو)

50- وقتی برای عروسی‌ات خيلی هزينه كنی ، مهمان‌هايت را يك شب خوشحال می‌كنی و خودت را عمری ناراحت! (روزنامه نگار ايرلندی)

51 – هيچ زنی در راه رضای خدا با مرد ازدواج نمی‌كند. (ضرب‌المثل اسكاتلندی)

52 – با قرض اگر داماد شدی با خنده خداحافظی كن . (ضرب‌المثل آلمانی)

53 – تا ازدواج نكرده‌ای نمی‌توانی درباره آن اظهار نظر كنی. (شارل بودلر)

54 – دوام ازدواج يك قسمت روی محبت است و نُه قسمتش روی گذشت از خطا. (ضرب‌المثل اسكاتلندی)

55 – ازدواج پديده‌ای است برای تكامل مرد. (مثل سانسكريت)

56 – زناشويی غصه‌های خيالی و موهوم را به غصه نقد و موجود تبديل می‌كند. (ضرب‌المثل آلمانی)

57 – ازدواج قرارداد دو نفره‌ای است كه در همه دنيا اعتبار دارد. (مارك تواين)

58 – ازدواج مجموعه‌ای از مزه‌هاست هم تلخی و شوری دارد. هم تندی و ترشی و شيرينی و بی‌مزگی. (ولتر)

59_ تا ازدواج نكرده‌ای نمی‌توانی درباره آن اظهار نظر كنی. (شارل بودلر)

60_ ازدواج به مثل یک قلعه است، آنان که بیرون قلعه هستند می‌خواهند درون قلعه بروند و آنان که درون قلعه هستند، می‌خواهند از قلعه خارج شوند.( ؟؟؟)