دستهبندی اسامی پرندگان به زبان سمنانی به شرح زیر است:
پرندگان خانگی «ماکیان» و پرندگان پروازی:
پرنده = پَِرَِندا pεrεndâ (ج: پَِرَِندِه pεrεnde)
اردک: اُردَِکَه ordεka (ج: اُردَِکی ordεki)
بلبل : بُلبُلَه bolbola:
1: پرنده ایست به اندازه گنجشک با پشت قهوهای و شکم خاکستری و خوش آواز. 2: کنایه از کسی که سریع و شیرین حرف میزند.(ج: بُلبُلی bolboli)
(به مثل بلبل: بُلبُلین واری bolbolin vâri)
بوقلمون: بوقَلَِمونَه buqalεmuna (ج: بوقَلَِمونی buqalεmuni)
خروس : خوروس xurus (ج: خوروسی xurusi)
قناری: قَِنارییَه qεnâriya (ج: قَِناری qεnâri)
مرغ: کَرگَه karga (ج: کَرگی kargi)
جوجه مرغ: چوتا čutâ (ج: چوتِه čute)
لانه مرغ : کَرگَه لُنَه karga lona (ج: کَرگَه لُنی karga loni)
ظرف آبخوری پرندگان خانگی: کَرگَه تیلَه karga tila
مرغ کُرچ : کُکَه کَرگَه koka-karga (ج: کُکَه کَرگی koka kargi)
چينهدان: چیکَِندونَه čikεndona (ج: چیکَِندونی čikεndoni)
سنگدان: سُنگَِندونَه sowngεndona (ج: سُنگَِندونی sowngεndoni)
پرندگان پروازی:
پرستو سیاچَِلچَِلا siyâ čεlčεlâ (ج: سیاچَِلچَِلِهsiyâ čεlčεle)
بچه پرستو: سیاچَِلچَِلِن وَچا siyâ čεlčεlen vačâ (ج: سیاچَِلچَِلِن وَچِه siyâ čεlčεlen vače)
آشیانه پرستو: سیاچَِلچَِلِن آشیُنَه siyâ čεlčεlen âŝyona (ج: سیا چَِلچَِلِن آشییُنِه siyâ čεlčεlen âŝyone)
دم جُنبانک: چَِلچَِلا čεlčεlâ (ج: چَِلچَِلِه čεlčεle)
بچه دمجنبانک: چَِلچَِلِن وَچا čεlčεlen vačâ (ج: چَِلچَِلُن وَچِه čεlčεlon vače)
آشیانه دم جنبانک: چَِلچَِلِن آشیُنَه čεlčεlen âŝyona (ج: چَِلچَِلِن آشیُنِه čεlčεlen âŝyone)
خفاش: شُوْپَرَِکَه (خُفّاشَه) (ŝowparεka (xoffâŝa (ج: شُوْپَرَِکی šowparεki)
داركوب: دارَه توتوکَه dâra-tuktuka (ج: دارَه توک توکی dâra-tuktuki)
سبزه قبا: سُوْزَه جُمجُمَه sowza-jomjomâ (ج: سُوْزَه جُمجُمِه sowza-jomjome)
شانه به سر: شُوْنَه به سَرَه ŝowna-bε-sara (ج: شُوْنَه بَِه سَری sowna bε sari)
کبوتر: کوتَِر kutεr (ج: گبوترها = کوتَِری kutεri)
بچه کبوتر: کوتَِرَه وَچا kutεra vačâ (چ: کوتَِرَه وَچِه kutεra vače)
لانه کبوتر: کوتَِرَه لُنَه kutεra lona (ج: گوتَِرَه لُنی kutεraloni)
كبك: کُوْکَه kowka (ج: کُوْکی kowki)
گنجشک: مَرگوژا margužâ (ج: مَرگوژِه marguže )
بچه گنجشک: مَرگوژَه وَچا marguža vačâ (ج: مَرگوژَه وَچِه marguža vače)
لانه گنجشک: مَرگوژَه لُنَه marguža lona (ج: مَرگوژَه لُنی marguža loni)
عقاب: اَلَّه alla (ج: اَلِّه alle)
بچّه عقاب: اَلِّن وَچا allen vačâ (ج: اَلِّن وَچِه allen vače)
آشیانه عقاب: اَلِّن آشیُنَه allen âŝyona (ج: اَلُّن آشییُنِه allon âšiyone)
کلاغ: کَِلا kεlâ (ج: کَِلِه kεle)
بچه کلاغ: کَِلا وَچا kεlâ vačâ (ج: کَِلا وَچِه kεlâ vače)
آشیانه کلاغ: کَِلِن آشیُنَه kεlen âŝyona (ج: کَِلُن آشییُنِه kεlen âŝyone)
کلاغ زاغی: کَِلا کَشکییَه kεlâ kaŝkiya (ج: کَِلا کَشکی kεlâ kaŝki)
بچه کلاغ زاغی: کَِلا کَشکین وَچا kεlâkaŝkin vačâ (ج: کَِلا کَشکین وَچِه kεlâkaŝkin vače)
آشیانه کلاغ زاغی: کَِلا کَشکین آشیُنَه kεlâkaŝkin âŝyona (ج: کَِلا کَشکین آشیُنِه kεlâkaŝkin âŝyone)
مرغابی: مُرغابییَه morqâbiya (ج: مُرغابی morqâbi)
توجه: چه فرقی یَه بینی (لانه= لُنَه) با (آشیانه= آشیُنَه)
لانه: لُنَه، جایی رَه مایَن کو همه طرف دَِبَِستِه یَه وُ فقط ای طرف وایَه برایی آمد و شُدی پَِرَِندِن، مثلی: مَرگوژَه لُنَه. اَگَه دَستی سازَه بو، بَرَن دارِه. مثلی: کَرگَه لُنَه.
آشیانه: آشیُنَه، فقط کف دارِه وُ ای کمی هَم دُورَه، همه طرف وایَه. پَِرَِندا هر طرفی پی کو بِی، مَِزُنِه هُشتُن دَِلَه آشیُنِه بَنینِه و پِی بو.
1397/06/28
================================
- اسامی پرندگان به زبان سمنانی
3 پاسخ
درود بر جناب آقای رهبری فرد گرامی. درست مفرمین، خیلی تلاش ماکرون کو سمنی بنویسون، ولی باز مو دست پی بیرین مشو و بعضی کلیمه فارسی شده یی مو دله نوشتُن پیدا مبو کو مو ره باعثی شرمندگی یَه. مگی ویشتری هُشتُن نوشتُن مواظب بین. ممنون شما تذکری پی. البته مشید بات: ممنون کو مو گوش ورخورنِت. (گوش ورخورندیُن = یادآوری کردن).